Review: Matias Halfkeyboard

Door Gonny van der Zwaag	Klik op de plaatjes voor een vergrote versie
Publicatiedatum: 16 mei 2001

Bovenaanzicht van het halfkeyboard

Halfkeyboard gekoppeld aan de Palm

Halfkeyboard met polsdisplay

Schema van de indeling

Een toetsenbord waarvan meer dan de helft van de toetsen ontbreekt? Op het eerste gezicht lijkt het een grap. Of is er wederom een produkt ten prooi gevallen aan een niets ontziende drang tot klein, kleiner, kleinst?
Wie in de ontstaansgeschiedenis van het Matias Halfkeyboard duikt, ontdekt al snel dat er allerminst sprake is van een grap. De ontwikkelaar van het halve toetsenbord, Edgar Matias, heeft samen met collega's van de universiteiten van Toronto en Guelph, grondig ergonomisch onderzoek gedaan naar een bruikbaar toetsenbord dat met één hand kan worden bediend. Zo'n toetsenbord is handig voor mensen die met meerdere invoerapparaten moeten werken, zoals grafisch ontwerpers en webdesigners. Dankzij het Halfkeyboard kunnen zij met de ene hand het toetsenbord bedienen, terwijl de andere hand vrij is voor een muis, trackball of grafisch tablet. Het constant verplaatsen van je handen naar verschillende invoerapparaten is nogal vermoeiend.

Matias bedacht het toetsenbord begin jaren 90, toen hij studeerde aan de universiteit van Toronto. Bij de Input Research Group van dezelfde universiteit deed hij al onderzoek naar toetsenborden die met één hand kunnen worden bediend, vooral met de bedoeling om een invoerhulpmiddel te ontwikkelen voor mensen die vanwege RSI of een andere een handicap niet in staat zijn om beide handen te gebruiken. Hij ontwikkelde een software-driver waarmee een normaal toetsenbord voortaan als Halfkeyboard kan worden gebruikt. Pas in de loop van het jaar 2000 vond Matias een financier die wel een markt zag in het ontwikkelen van een leuke tekstinvoer-gadget voor PDA's. Begin dit jaar volgde ook een versie voor de Mac, speciaal gericht op de eerder genoemde creatieve beroepsgroepen.

Half toetsenbord

Het product ziet eruit als de linkerhelft van een normaal toetsenbord. De letters die zich op deze helft van het toetsenbord bevinden, zijn prominent aanwezig. Wie goed kijkt, ziet dat ook de letters van de rechterzijde - weliswaar in spiegelbeeld - op het toetsenbord zijn terug te vinden. Het apparaat is gebaseerd op de theorie, dat tijdens het typen de hersenen zich vooral herinneren welke vinger wordt gebruikt, en dat de ruimtelijke positie van de letter in veel mindere mate een rol speelt. Wanneer je normaalgesproken een letter met je rechterpink intoetst, is er maar een kleine mindshift nodig om dat voortaan met je linkerpink te doen, terwijl je gelijktijdig de spatiebalk ingedrukt houdt. Uiteraard werkt deze truc alleen als je al gewend was om met 10 vingers te typen. Fanatieke tweevinger-typisten zullen eerst moeten leren om meer vingers te gebruiken, voordat het Halfkeyboard echt handig in gebruik is.

Alle leestekens en speciale toetsen zijn na enig zoeken ook op het toetsenbord terug te vinden. Door tweemaal op de shift-toets te drukken en eventueel gelijktijdig de spatiebalk in te toetsen kunnen alle witgedrukte tekens die linksonder op elke toets zijn afgedrukt, worden bereikt. Door twee- of driemaal op de "A-Z knop" te drukken kan worden overgeschakeld van tekstmode naar nummer- of scrollmode, respectievelijk de geel en groen gedrukte tekens. Het is soms even zoeken naar sommige veelgebruikte toetsen, maar wie de handleiding erbij pakt kan zelfs tekens tevoorschijn toveren die op het eerste gezicht niet eens aanwezig lijken te zijn; het copyright-symbool bijvoorbeeld.

Volgens de maker kun je na een paar uurtjes oefenen een behoorlijke snelheid bereiken, zelfs tot zo'n 70 à 90% van je normale typsnelheid. Zeker als je steeds tussen verschillende invoerapparaten moet wisselen, kun je flinke tijdwinst boeken. Gevaar is wel, dat je linkerhand en -pols overbelast worden omdat je één hand voortaan het meeste werk laat doen. Verder nodigt het toetsenbord uit om ook onder minder comfortabele omstandigheden tekst in te voeren. Zelfs het meest krap bemeten vliegtuigtafeltje biedt genoeg plaats voor het toetsenbord, terwijl je met de andere hand de Palm kunt vasthouden.

In de praktijk

Als geoefende 10-vingerblind-typist probeer ik het toetsenbord uit. Het is even wennen: telkens wanneer je een letter niet meteen kunt vinden, sta je even stil bij het feit dat je voortaan de spatiebalk ingedrukt moet houden. Het vinden van de juiste letter, zonder op het toetsenbord te kijken, is echter geen probleem. Zonder er al teveel nadenken bepaalt je brein vanzelf welke vinger in actie moet komen en doe je in spiegelbeeld wat je rechtervinger altijd deed. Het typen van letters gaat na een aantal minuten redelijk vlot. Alleen het intoetsen van leestekens, zoals komma's en punten levert nog steeds een onaangename vertraging op.
Het toetsenbord biedt nog twee andere onaangename verrassingen: tijdens het gebruik kun je niet via infrarood beamen en na elke HotSync wordt ook de driver automatisch uitgeschakeld.

Uitvoering

Het toetsenbord is stevig uitgevoerd en enigszins naar de gebruiker toe gekanteld, waardoor het prettig "in de hand" ligt. De toetsen zijn van normale afmeting en geven hetzelfde gevoel als een normaal toetsenbord: bij het indrukken zakt de toets een paar millimeter naar beneden en maakt een klik-geluid, zoals het hoort. De bijgeleverde kabel is zo'n 20cm lang, precies lang goed om de Palm in elke gewenste stand vast te houden maar ook niet zodanig lang dat je je geen raad weet met de kabel. Het enige nadeel is dat het scherm minder goed leesbaar is wanneer je de Palm vlak op tafel legt. Het bijgeleverde kunstlederen hoesje kan eventueel dienst doen als ondersteuning. Het hoesje is groot genoeg om het toetsenbord samen met de Palm V/Vx op te bergen.

Op een gladde ondergrond heeft het toetsenbord soms de neiging om weg te glijden. Kleine rubber nopjes aan de onderzijde zijn bedoeld om dit te voorkomen, maar toch blijft het toetsenbord daardoor niet in elke situatie goed op zijn plaats. Wanneer je regelmatig met je vrije hand even moet ingrijpen, wordt daarmee het voordeel van éénhandsbediening toch weer enigszins teniet gedaan.
Verder is het een tegenvaller, dat je eigenlijk altijd over een vlakke ondergrond moet beschikken. Het valt niet mee om het toetsenbord op je knie te laten balanceren, als je in auto, bus of tram zit. Een bevestigingsband voor je been zou niet eens zo'n gek idee zijn geweest.

Draagbare versie

Voor medewerkers die veldwerkzaamheden verrichten kan de draagbare versie van het Halfkeyboard uitkomst bieden. Voor de hand liggende toepassingen zijn bijvoorbeeld het noteren van de resultaten van metingen of het uitvoeren van enquêtes op straat. Voor driemaal de prijs van een normaal Halfkeyboard kun je het toetsenbord met klittenband om je linkerpols bevestigen, terwijl de Palm als display om de andere pols wordt geknoopt. Om onduidelijke redenen is de prijs van deze draagbare versie de afgelopen maand met 100 dollar verhoogd; aanvankelijk werd deze uitvoering voor $199 aangeboden.
Uit het onderzoek van Matias blijkt, dat het toetsenbord bij voorkeur door de niet-dominante hand moet worden bediend. Voor de meeste mensen betekent dit de linkerhand; een speciale versie voor linkshandige personen is nog niet in de maak.

Conclusie

Het Matias Halfkeyboard is voor bepaalde doelgroepen zeker de moeite waard. Ook het onderzoek dat Matias heeft uitgevoerd, overtuigt dat dit een goed en gebruiksvriendelijk ontwerp is voor een miniatuur toetsenbord. Toch merk ik na een aantal dagen een drempel om het apparaatje te gebruiken. Bij de keuze tussen het Palm Portable Keyboard en de Matias Halfkeyboard, laat ik het halve toetsenbordje toch iets vaker links liggen. Aan de afmetingen zal het niet liggen: het PPK stop je net zo makkelijk in je tas als het Halfkeyboard, dat in zijn kunstlederen beschermhoes vrijwel dezelfde afmetingen heeft als een dichtgeklapt PPK. De belangrijkste reden is eigenlijk dat een normaal toetsenbord toch een tikje makkelijker typt dan een mini-toetsenbord waarvan sommige tekens alleen door driedubbele toetsaanslagen en vingergymnastiek zijn te bereiken.

Pluspunten

handig voor bepaalde doelgroepen
klein en ergonomisch verantwoord
robuuste uitvoering
toetsen van normaal formaat
geen aparte batterijen nodig

Minpunten

sommige veelgebruikte toetsen (Del, Ins) zijn moeilijk bereikbaar
het kost enige tijd om het trucje aan te leren
de keyboard-driver wordt bij elke HotSync uitgeschakeld
keyboard-driver houdt IR-poort bezet
wie nog niet gewend was om met 10 vingers te typen, zal dit eerst moeten aanleren om het toetsenbord optimaal te kunnen gebruiken
minder geschikt voor linkshandige gebruikers

Tot slot

Het Halfkeyboard meet 14.61 x 8.26 x 1.91 centimeter en is verkrijgbaar via de online store van Matias Corporation. Voor $99 ontvang je het Halfkeyboard met geintegreerde kabel en connector, een beschermhoesje, een handleiding en de driver software. Behalve voor de Palm M100, Palm V/Vx, Palm VII en Handspring Visor is het toetsenbord ook beschikbaar voor de PC (Windows, Linux) en Apple Macintosh.
Bij de wearable versie van het halfkeyboard ($299) ontvang je alleen een extra set polsbanden en software om de tekst 45 graden te laten roteren. Wie kosten wil besparen gaat zelf aan de slag met klittenband en download het gratis rotatieprogramma FlipHack.
Wil je eerst oefenen, dan kun je via de website van Matias een demo downloaden.

Om verwarring te voorkomen: er is nog een ander product dat onder de naam Halfkeyboard wordt verkocht, waarmee je eveneens met één hand een toetsenbord kunt bedienen. Het betreft hier een toetsenbord-driver voor de Macintosh. Zie Tucows.

Foto's: Courtesy of Matias Corporation

Relevante links

Als je dit een leuk review vond, ben je misschien ook geïnteresseerd in:

Vragen, opmerkingen of discussie?

Via deze thread in het forum