Review: TomeRaider krachtpatser voor naslagwerken

Door Gonny van der Zwaag	Klik op de plaatjes voor een vergrote versie
Publicatiedatum: 23 december 2002

Een Nederlandstalig naslagwerk met bijbelse namen. Niet alleen de bekende bijbelse personages komen erin voor, maar ook bijbelse plaatsnamen en andere (vaak hebreeuwse) bijbeltermen. Uiteraard zijn de bijbel en diverse andere religieuze boeken ook ve

Een studieboek over het ontwerpen van (software-)programma's. De index bestaat hier uit hoofdstukken en paragrafen. Een nadeel is dat TomeRaider geen afbeeldingen kan bevatten, waardoor sommige formules zijn weggevallen

Een naslagwerk met verschillende DOS-commando's. Tik op het gezochte commando om de omschrijving te zien. De index is gemaakt per woord, net als bij een woordenboek

De roman 'Sense and Sensibility' van Jane Austen. De index bestaat uit hoofdstukken

Het openingsscherm: een overzicht van alle aanwezige bestanden

Een ander voorbeeld: een pagina uit een naslagwerk over DOS-commando's

Instelling van het lettertype, eerste scherm

Instelling van het lettertype, tweede scherm

Instellingen per document

Algemene instellingen

Als je op een filmtitel klikt, verschijnt het scherm met een gedetailleerde omschrijving van de gekozen film

Een voorbeeld: de index van de International Movie DataBase (IMDB)

Een woordenboek met vulgair taalgebruik. Hier is gekozen om een index per letter van het alfabet te maken

Een Nederlands-Engels woordenboek. Elke zoekterm staat in de index

TomeRaider is één van die Palm-klassiekers waar iedereen wel eens van gehoord heeft. Maar wat kun je ermee? Ontwikkelaar Proporta noemt het een cross-platform reference viewer. Met TomeRaider kun je geïndexeerde documenten lezen, die je gratis van Memoware kunt downloaden. Het meest populair zijn woordenboeken, naslagwerken (bijvoorbeeld een mobiele versie van de Internet Movie Database), wedstrijdschema's van sportclubs en filosofisch/religieuze werken. Je kunt in TomeRaider ook PalmDOC-bestanden lezen.

De TomeRaider-documenten zijn geschikt voor meerdere platforms: PalmOS, Pocket PC, Windows en EPOC/Symbian. Wel is het zo, dat je de TR-bestanden die je op Memoware kunt downloaden, eerst moet converteren naar PDB-formaat. Dit kan worden gedaan met het meegeleverde (Windows-)desktoptool. Slecht nieuws voor Mac-bezitters: zij moeten gebruik maken van een verouderde desktoptool die alleen naar het oude documentformaat (2.5) converteert. Ze profiteren daardoor niet van de verbeteringen in v2.8. Voor Linux-gebruikers is voorlopig geen desktoptool voorhanden.

Vernieuwingen

Omdat steeds meer gebruikers TomeRaider als doc-reader gingen gebruiken, zijn er in versie 2.8 een aantal verbeteringen doorgevoerd, zoals auto-scroll (automatisch bladeren), betere formattering van tekst (vet, cursief en onderstreept) en een verbeterde gebruikersinterface. Andere verbeteringen zijn: een sneller zoekalgoritme, betere compressie (15 tot 30% kleinere bestanden dan in het oude 2.5 formaat) en caching van pagina's op de achtergrond. Vroeger moest je een aparte versie van TomeRaider voor geheugenkaartjes installeren, tegenwoordig kun je met één versie toe.

Installatie

Het zip-bestand bestaat uit de TomeRaider-applicatie voor de Palm (186kb), een voorbeeld-document (118kb), een handleiding in Word-formaat en de desktop-applicatie TomeRaider Windows. Je kunt de software enige tijd uitproberen voordat je tot registratie over gaat.
Wanneer je TomeRaider start, zie je een lijst van aanwezige documenten. Het meegeleverde voorbeelddocument biedt een staalkaart van alle mogelijkheden. Open je een TomeRaider-bestand, dan zie je allereerst de indexpagina. Deze toont de structuur van het document, bijvoorbeeld de hoofdstukken van een boek, de zoektermen in een woordenboek, de definities in een naslagwerk of de films in een video-collectie. In de werkbalk onderin het scherm kun je de beginletters van een hoofdstuktitel of zoekterm invullen, net als in een electronisch woordenboek. Het programma springt dan meteen naar de juiste term in de index. Verder werkt de index met hyperlinks: je tikt op het hoofdstuk of de zoekterm om naar de bijbehorende pagina in het document te gaan.

Voorbeelden

Om de mogelijkheden te laten zien heb ik zeven verschillende documenten uitgeprobeerd: een Nederlands-Engels woordenboek, een bijbel-encyclopedie, een studieboek over het ontwerpen van computerprogramma's (aanrader!), een naslagwerk met DOS-commando's, een woordenlijst met vulgair taalgebruik en de roman Sense and Sensibility van Jane Austen. Deze zijn gratis als TomeRaider-bestand (*.tr) verkrijgbaar op Memoware. Op de vervolgpagina van dit review zie je screenshots van de zeven geteste TomeRaider-documenten.

Conversie

De TR-documenten zijn niet meteen bruikbaar. Je moet ze converteren met het desktoptool TomeRaider Windows. Deze maakt er PDB-bestanden van, die alleen in de TomeRaider-applicatie op de Palm gelezen kunnen worden. Vervolgens voer je een HotSync uit. Je kunt daarbij aangeven of de bestanden meteen op het geheugenkaartje geïnstalleerd moeten worden. TomeRaider plaatst ze in dat geval in de Launcher-directory (/PALM/Launcher/). Een slimme gebruiker maakt natuurlijk een directory /PALM/Programs/Tomeraider/ of iets dergelijks aan. Het opslaan van veel documenten in je Launcher-directory maakt je Palm namelijk onnodig traag. In de Palm-applicatie kun je aangeven in welke directory TomeRaider moet zoeken naar documenten. Pas op dat je niet teveel TomeRaider-documenten installeert: bij meer dan tien flinke naslagwerken is er kans dat je Palm vastloopt.
Je kunt in TomeRaider Windows ook TXT- en TAB-bestanden (tab-separated files) importeren en omzetten naar TomeRaider PDB-formaat. Met het los verkrijgbare tool TomeRaidit kun je HTML-tags uit webpagina's 'strippen', zodat je complete websites in TomeRaider-formaat mee kunt nemen op je Palm.

Gebruik

Op het eerste gezicht is TomeRaider een doc-reader als alle andere. Je kunt vooruit- en achteruit bladeren, automatisch bladeren, het lettertype of de achtergrondkleur wijzigen. Van het lettertype vind ik de cursieve letters niet zo goed leesbaar.
Als naslagwerk-viewer is TomeRaider echter op z'n best. Grote bestanden zijn in een oogwenk geopend: de 4,1MB grote film-database met 8600 records opent binnen een seconde en het 600kb grote Nederlands-Engelse woordenboek met 22.650 records doet er nauwelijks langer over. Dankzij de indexlijst zoek je snel naar begrip of andere zoekterm. Tijdens het gebruik van het programma is de normale functie van de Find-knop (in de graffiti-area) uitgeschakeld: tik je erop, dan opent de zoekfunctie van TomeRaider zelf.
De compressie van TomeRaider-bestanden schijnt beter te zijn dan PalmDoc-formaat. Om dit te testen heb ik een lijvig boekwerk als voorbeeld genomen: Oorlog en vrede van Leo Tolstoy. Het TomeRaider-bestand, geconverteerd naar Palm-formaat is 1,4MB, het vergelijkbare PalmDoc-bestand is 1,8MB. In HandStory neemt hetzelfde document 1,7MB in beslag.

Conclusie

TomeRaider is een prima oplossing voor grote naslagwerken. Doordat er niet sprake is van één lange, doorlopende tekst, maar een soort 'kaartenbak' die zeer snel toegankelijk is, is het programma erg geschikt voor woordenboeken, begrippenlijsten, muziek- en filmcollecties en andere opsommingen.
De snelheid van TomeRaider is indrukwekkend, zowel bij het openen van bestanden als bij het zoeken naar bepaalde begrippen. Zelfs bij extreem grote bestanden, bijvoorbeeld de complete film-database vanaf 1920 (15MB!) is TomeRaider niet te verslaan. Teveel grote bestanden in dezelfde directory installeren leidt echter wel tot problemen. In dat geval kun je ze beter in aparte directories onderbrengen en steeds aangeven in welke directory TomeRaider moet scannen naar bestanden.

Verbeterbaar

Bij het installeren van zeer veel grote bestanden is er kans dat je Palm vastloopt.
Geen conversietool voor het nieuwe v2.8 formaat voor Mac-gebruikers
Geen afbeeldingen en formules in de tekst mogelijk

Pluspunten

Snelle zoekfunctie
Goede compressie
Goede indexeringsmogelijkheden (bijv. per begrip of per letter van het alfabet)
Documenten zijn geschikt voor meerdere platforms
Veel gratis documenten verkrijgbaar
Kan ook PalmDOC lezen

Gegevens over TomeRaider

Producent: Proporta
Product: TomeRaider 2.83
Taal: Engels of Frans
Prijs: $20 via PalmGear
Geschikt voor: Palm OS 3.1 en hoger (ook voor OS 5 met hi-res)

Relevante links

Review TomeRaider door PalmInfocenter (Engels)
Review TomeRaider op Pocket Goddess (Engels)
Review TomeRaidit op MorePalm (Engels)

Discussie/vragen

Discussie en/of vragen over dit review via de forums

Beoordeling

Gebruik
Uiterlijk
Prijs

Eindoordeel

Relevante links

Als je dit een leuk review vond, ben je misschien ook geïnteresseerd in:

Vragen, opmerkingen of discussie?

Via deze thread in het forum